انتقال صور خیال: بررسی تطبیقی فرمالیستی تصویر موسیقی در اتللوی شکسپیر با دو ترجمه فارسی آن

ظهور مکرر صور خیال شیوه تبیین عنصر مضمون در آثار فاخر ادبی است که نمود آن در تکرار تصاویر ذهنی نمایشنامه اتللوی شکسپیر پیدایش متناوب مضمون صدا، موسیقی و هارمونی را در پی داشته است. پژوهش حاضر دربردارنده بررسی دو ترجمه فارسی از نمایشنامه اتللوی شکسپیر به منظور بررسی انتقال صور خیال موسیقایی در طی فرآیند ترجمه می باشد. به این منظور این پژوهش به بررسی راهکارهای اتخاذ شده مترجمان فارسی زبان در 56 مورد استعاره، مجاز، ایهام، کنایه و متناقض نما جهت تعیین راهکارهای به کار رفته در ترجمه انواع صنایع بدیعی پرداخته و بر آن است تا به بررسی موفقیت آمیز حفظ یگانگی بنیانی تصاویر موسیقایی در ترجمه مترجمان فارسی بپردازد. بخش نظری این پژوهش مبتنی بر مدل پیشنهادی نیومارک (1988) جهت ترجمه زبان استعاره و ابزار به کار رفته در آن ترجمه های فارسی نمایشنامه اتللوی شکسپیر توسط علاء الدین پازارگادی (2003) و ابولقاسم خان ناصرالملک (1991) می باشد. بحث و بررسی داده های تحقیق نشان میدهد که فراوانی به کار گیری یک استراتژی ویژه الزاما با تاثیر آن همبستگی ندارد.درنتیجه، پنجمین استراتژی مدل پیشنهادی نیومارک با بیشترین میزان فراوانی در دو ترجمه فارسی ،انتخاب مناسبی برای انتقال عناصر صور خیال نمی باشد و تخریب زیباشناسانه تصاویر ذهنی به کار رفته در متن مبداء را به دنبال خواهد داشت. در نهایت به دلیل اختلاف های فرهنگی اجتماعی تاریخی و زبانشناسی موجود بین دو زبان مبداء و مقصد ، مترجمان فارسی زبان قادر به حفظ یگانگی بنیانی تصاویرذهنی متن اصلی در ترجمه های فارسی نبوده اند.